ترکیدن لاستیک و دلایل آن

ترکیدن لاستیک یکی از اصلی‌ترین دلایل تصادفات رانندگی است. نزدیک به ۷۵ درصد تصادفات مربوط به ترکیدن تایر خودرو و آسیب‌های وارد شده به آن است.

تا به همین جا با نقش حیاتی و مهم لاستیک در عملکرد خودرو آشنا شدیم. به نظر شما چه دلیلی دارد لاستیک خودرو بترکد؟ تا‌به‌حال با ترکیدن لاستیک ماشین‌تان مواجه بوده‌اید؟

اگرچه استفاده صحیح از لاستیک خودرو، رانندگی کم‌خطر یا تیک‌آف نکشیدن، تعویض لاستیک در بازه‌‌های زمانی مقرر و استفاده از لاستیک‌های استاندارد از برندهای معتبر خیلی عالی است؛ اما شما را از خطر ترکیدن لاستیک در امان نگه نمی‌دارد. با ما در این مقاله همراه باشید تا دلایل ترکیدن لاستیک‌های ماشین، اقدامات لازم در زمان ترکیدن تایر و راه‌های پیشگیری از آن را به‌طور کامل برایتان بگوییم.

دلایل ترکیدن لاستیک خودرو

لاستیک، نقطه برخورد خودرو با زمین است. این مرکز اتکا و سطح تماس باید در حالت اصولی و بهینه قرار بگیرد. هرگونه عامل داخلی و خارجی که برهم‌زننده عملکرد صحیح لاستیک‌های خودرو شود، در نهایت پارگی و ترکیدن لاستیک را به‌دنبال خواهد داشت.

برای افزایش دوام و طول عمر لاستیک، داخل آن را با ماده‌ای شیمیایی به نام سوپر کربن پُر می‌کنند. این ماده در واقع دوام و مقاومت تایر خودرو را در برابر گرما و سرمای زیاد بالا می‌برد. در کنار سوپر کربن، سیم، دوده، نخ و کائوچوی طبیعی و مصنوعی نیز در ساخت لاستیک به‌کار می‌رود.

تا الان یکی از دلایل ترکیدن لاستیک‌های خودرو مشخص شد و آن هم خریدن لاستیک نامناسب با طول عمر پایین است.

۱. اتمام طول عمر لاستیک

سؤالی که مطرح می‌شود این است: مگر طول عمر مفید لاستیک خودرو چقدر است؟

اگر به‌طور میانگین ۲۵ هزار کیلومتر در سال با خودروی خود رانندگی می‌کنید، طول عمر مفید لاستیک شما ۳ الی ۴ سال است. اما در حالت کلی توصیه می‌شود بعد از ۴ تا ۶ سال از زمان خرید، لاستیک خودرو را تعویض کنید. البته این اعداد بسته به اینکه لاستیک اصل ژاپنی، کُره‌ای یا آمریکایی خریده باشید شاید بیشتر یا کمتر شود. پس در هنگام خرید لاستیک از صنایع لاستیک‌سازی دفترچه سلامت لاستیک و طول عمر آن را با دقت بخوانید.

نکته: در زمان خرید لاستیک خودرو حتما به تاریخ تولید یا DOT دقت داشته باشید.

۲. برخورد با موانع بُرنده و تیز

این همان دلیلی است که حتی اگر همه نکات را هم رعایت کرده باشید، کار خود را می‌کند و موجب ترکیدن لاستیک خودرو خواهد شد. به‌عنوان یک راننده باید همیشه حواستان به مسیر و سطح جاده باشد. به‌خصوص زمانی‌که در جاده‌های ناآشنای خارج شهر و روی سطحی غیر از آسفالت در حال حرکت هستید. برخورد تایر خودرو با هر جسم تیز و بُرنده به سبب نفوذ آن به لایه‌های فشرده لاستیک خطر تخلیه تدریجی هوای داخل لاستیک و درنهایت ترکیدن آن را به‌دنبال خواهد داشت. به‌ این صورت که احتمال دارد بخشی از تایر جدا شود یا پارگی سطحی اتفاق بیفتد و تایر بترکد.

۳. رانندگی پرخطر

قاعدتا شما به‌عنوان راننده باید با دسته‌بندی لاستیک‌های خودرو آشنایی داشته باشید و نوع رانندگی و انتظارات خود را با مکانیزم آن‌ها تنظیم کنید. در حال حاضر انواع لاستیک چهارفصل یا آل سیزن، لاستیک تابستانی، لاستیک زمستانی، لاستیک آفرود، لاستیک تمام‌زمینی، لاستیک گل‌ولای، لاستیک مسابقات، لاستیک با کارکرد بالا، لاستیک بزرگراه، لاستیک پنچررو، لاستیک وانت و شاسی‌بلند و … در بازار موجود است. هر کدام از این لاستیک‌ها ویژگی‌ها و مکانیزم عملکردی خاص خود را دارند.

پس اگر با لاستیک‌های معمولی خودروی خود، تیک‌آف‌های زیاد، سرعت‌های بالا و رانندگی در معابر سخت را امتحان می‌کنید، همین روزهاست که ترکیدن لاستیک به لیست تجربه‌هایتان اضافه شود.

۴. گرمای هوا

اگر هوا گرم باشد، قاعدتا شاهد حرارت زیادی در نقطه تماس لاستیک با زمین هستیم. با تنظیم باد لاستیک، سطح مقطع طوری تنظیم می‌شود که تایر در زمان حرکت، فرصت خنک شدن داشته باشد.

اما اگر تایر کم‌باد باشد یا باد آن بیشتر از استاندارد باشد، امکان دارد تایر به‌موقع خنک نشود یا اینکه به‌دلیل گرمای هوا، هوای داخل لاستیک بیش‌از‌حد منبسط شود و در نهایت به ترکیدن لاستیک و انهدام آن بینجامد. ترکیب آسفالت داغ و گرمای آفتاب به‌خصوص در فصول گرم و مناطق گرمسیر زمینه ترکیدن لاستیک خودرو و منحرف شدن آن به اطراف را فراهم می‌کند.

۵. تنظیم نبودن فشار هوای لاستیک خودرو

چک کردن باد لاستیک و تنظیم فشار هوای داخل آن از کارهایی است که هر هفته باید انجام دهید. نکته مهم این است که تنظیم فشار باد داخل لاستیک خودرو باید مطابق با مقدار اعلام‌شده از سوی کارخانه سازنده باشد.

فشار باد تایر خودرو بر روی عملکرد صحیح خودرو، میزان مصرف سوخت و دوام و عملکرد صحیح لاستیک تأثیرگذار است. در برخی جاهای حساس این فشار باد مناسب به کمک انعطاف‌پذیری سطح آج و دیواره تایر نیز خواهد آمد.

جالب است بدانید که کم بودن فشار باد تایر به میزان ۵ درصد مصرف سوخت را افزایش می‌دهد و با ایجاد حالت تنبلی در خودرو موجبات ترکیدن لاستیک و از دست رفتن کارایی آن را فراهم خواهد کرد.

البته بر روی صفحه نمایش برخی خودروها علامتی تحت عنوان TPMS وجود دارد. این علامت یک سیستم امنیتی متصل به سنسورهای متصل به لاستیک است. اگر هشداری از این بخش دریافت کردید، نسبت به تنظیم فشار باد لاستیک اقدام کنید. بهترین زمان برای تنظیم فشار هوای لاستیک خودرو حالت سرد است یا زمانی که حداقل ۲ ساعت خودرو در یک جا ثابت مانده است.

۶. اضافه‌وزن و بار سنگین خودرو

فناوری نوین نسل جدید تایرهای خودرو به‌گونه‌ای است که ۵ درصد وزن خودرو را لاستیک و ۹۵ درصد را فشار هوای داخل لاستیک تحمل می‌کند.

وزن کلی خودرو، سرنشینان و بار داخل آن به لاستیک‌ها وارد می‌شود. اگر بار روی ماشین بیشتر از حداکثر توان و مقاومت قابل‌تحمل لاستیک‌ها باشد، در نهایت عوارضی مانند خم شدن دیواره‌های کناری تایر و ترکیدن لاستیک را رقم خواهد زد.

۷. رانندگی در جاده ناهموار و غیراستاندارد

در زمان رانندگی بر روی سطوح ناهموار، چاله و دست‌انداز یا متریالی غیر از آسفالت و خاک کوبیده شده مناسب باید حواستان به ترکیدن ناگهانی لاستیک باشد. بریدگی‌های مختلفی که به‌دلیل رانندگی روی سطوح نامناسب روی تایر می‌افتد، در طولانی‌مدت منجر می‌شود لاستیک بترکد.

علائم ترکیدن لاستیک

عموما سنگین شدن وزن خودرو نسبت به حالت عادی، متمایل شدن خودرو به سمت چپ یا راست و سخت شدن کنترل و هدایت خودرو به جلو از نشانه‌های ترکیدن یکی از لاستیک‌هاست. حرکات لغزشی و مارپیچی نیز خبر از ترکیدن تایرهای رینگ عقبی می‌دهند.

سفت شدن و لرزش فرمان و کم‌بادی تایر نیز می‌تواند نشانه‌ای دیگر از ترکیدن آن باشد.